Derz kesme, genleşmeden dolayı oluşan veya oluşabilecek bazı hasarların önüne geçebilmek için boşluk bırakma işlemidir. Bu boşluklar derz dolgu malzemesi ile doldurulur.
Derz kesme işleminin birçok avantajı vardır. Darbeli işlem olmadığı için kesilmek istenilen alan dışındaki betona veya asfalta zarar vermez.
Beton dökümünden en geç 48 saat sonra derz makineleri yardımı ile derz kesim yapılır. Beton derz kesimi için makinenin ucundaki elmas testere de tercih edilir. Gerekli durumlarda derz dolgu makinesi kullanılarak beton veya diğer malzemelerin arasındaki boşluk kapatılır. Böylelikle yapı malzemesinin genleşmesi ve işlem sonucunda bozulmalar önlenmiş olur.
Derz dolgu, bir yapının iki bölümünün veya iki yapı arasındaki boşluğu doldurmaya yarayan kimyasal bileşiktir. Derz dolgunun kullanım alanları oldukça geniştir. İç ve dış mekanlardaki her alanda tercih edilir. Derz dolgu, beton zeminler üzerinde zamanla oluşan çatlakları doldurmak için de kullanılır . İklim şartları ve darbeler sonucunda açılan malzemenin betona zarar vermesini önleyebilmek için derz dolgu kullanılır. Çimento veya alçı bazlı olarak derz dolgusu tercih edilmektedir.
Derz dolgu malzemesi seçimini etkileyen bazı faktörler vardır. Derz dolgu uygulanacak kaplama malzemesinin yüzey emiciliği önemli faktörlerden biridir. Uygulama için hazırlanacak derz dolgu malzemesinin önerilen uygulama kıvamını elde etmek için kullanılacak su miktarı, kaplama malzemesinin yüzey emiciliği ile değişecektir. Derz dolgu uygulanacak kaplama malzemesinin boyutları arttıkça yüzeyde daha fazla genleşme oluşacaktır. Kaplama malzemesinde oluşacak gerilme yükünü azaltabilen yüksek performanslı kaplama malzemesi tercih edilmelidir. Derz dolgu malzemesinin uygulanacağı alan da göz önünde bulundurulmalıdır.